ΓΙΑΤΙ ΕΙΜΑΙ ΤΟΣΟ ΘΥΜΩΜΕΝΟΣ;

Γιατί είμαι τόσο θυμωμένος;

Ίσως αισθάνεσαι θυμωμένος συχνά. Είσαι ευερέθιστος, ευέξαπτος και γκρινιάρης. Ίσως να ξεσπάς (ή να θέλεις να ξεσπάς ) σε όλους γύρω σου – σαν να είναι ο θυμός σου ένα τσουνάμι, το οποίο με μαθηματική ακρίβεια θα συντρίψει τα πάντα στο πέρασμά του. Ωστόσο, δεν ξέρεις γιατί αισθάνεσαι έτσι. Δεν έχεις ιδέα γιατί είσαι στην κόψη του ξυραφιού.

Από πού, λοιπόν, προέρχεται όλος αυτός ο ανεξήγητος θυμός; Τι σημαίνει;

Ίσως να είναι «χαλαρά» όρια. Λες «ναι» όταν στην πραγματικότητα θέλεις να πεις «όχι». Κάνεις πράγματα για άλλους για τα οποία δεν αισθάνεσαι άνετα. Είσαι εξαντλημένος και νιώθεις ένα αίσθημα κενού συνεχώς. Πιστεύεις ότι οι άλλοι σ’ εκμεταλλεύονται χωρίς να συνειδητοποιείς τον δικό σου ρόλο σ’ αυτή τη δυναμική.

Ίσως να είναι κατάθλιψη. Φαίνεται να υπάρχει μια παρεξήγηση σε σχέση με την κατάθλιψη, η οποία έχει συνδεθεί σχεδόν αποκλειστικά με το κλάμα ή με την έλλειψη της διάθεσης  να σηκωθείς από το κρεβάτι. Ωστόσο, η αυξημένη ευερεθιστότητα αποτελεί σύνηθες σύμπτωμά της.

Ίσως να είναι άγχος. Τα υψηλά επίπεδα άγχους που σε καταβάλλουν σε φτάνουν συχνά στα πρόθυρα ξεσπάσματος καθώς πρέπει να εργαστείς  πολύ σκληρά προκειμένου να διαχειριστείς τη συναισθηματική σου κατάσταση.

Ίσως πάλι να είναι σύμπτωμα που προκύπτει από δυσκολίες στις διαπροσωπικές σου σχέσεις. Μπορεί, για παράδειγμα, να νιώθεις αόρατος ή ότι δεν σου δίνουν την προσοχή που σου αναλογεί. Μπορεί να περίμενες υποστήριξη από κάποιο φίλο, η οποία δεν ήρθε ποτέ. Μπορεί να περίμενες από την/τον σύντροφό σου περισσότερη βοήθεια στις δουλειές του σπιτιού ή στην ανατροφή των παιδιών.

Ο θυμός, επίσης, προκύπτει από την επιθυμία σου να ελέγξεις οτιδήποτε είναι έξω από σένα. Όταν εστιάζεις στο τι κάνουν οι άλλοι, πολλές φορές πυροδοτείται η ματαίωσή σου. Κάποιες φορές, πάλι, δεν αισθάνεσαι καθόλου θυμό. Η συμπεριφορά σου τότε είναι παθητικο-επιθετική και νιώθεις  πικρία.

Αυτό που συμβαίνει είναι ότι δεν είσαι συντονισμένος με το συναίσθημά σου. Δεν έχεις μάθει να διαχειρίζεται το συναίσθημά σου καθώς η κοινωνία επικροτεί την αποφυγή της σύγκρουσης, επιβραβεύει μόνο την ευχάριστη συμπεριφορά και στην ουσία σε κατευθύνει να λες «ναι» όταν εννοείς «όχι». Παλεύεις μόνος σου με το θυμό σου καθώς ο θυμός θεωρείται ένα συναίσθημα ταμπού.

Φοβάσαι πως, αν εκφράσεις τον θυμό σου, μπορεί να πληγώσεις τα αισθήματα του άλλου, να χάσεις πιθανότατα τον έλεγχο ή ακόμη και να καταστρέψεις μια σχέση. Ωστόσο η διαχείριση του θυμού, όταν γίνεται αποτελεσματικά, στην ουσία αποτελεί δώρο.  Σου δείχνει ότι κάτι δεν πάει καλά, ότι πρέπει να δράσεις με πιο εναλλακτικό τρόπο ή ότι πολύ απλά δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα απολύτως.

Προκειμένου, λοιπόν, να διαχειρίζεσαι αποτελεσματικά τον θυμό σου, μάθε: 

Ø  να δίνεις σημασία στα πρόωρα σημάδια του θυμού σου,

Ø  να εκφράζεις τα συναισθήματά σου χωρίς να κατηγορείς τους άλλους,

Ø  να σχεδιάζεις εκ των προτέρων πώς να διαχειριστείς «δύσκολες» καταστάσεις,

Ø  να παίρνεις βαθιές αναπνοές τη στιγμή εκείνη του θυμού,

Ø  να παρατηρείς οποιεσδήποτε αρνητικές σκέψεις που πυροδοτούν τον εκνευρισμό σου,

Ø  να ζητάς βοήθεια,

Ø  να κάνεις ένα διάλειμμα τη στιγμή που η κατάσταση αρχίζει να κλιμακώνεται. Κάνε σαφές στον άλλον ότι θα επιθυμούσες να συνεχίσεις τη συζήτηση όταν αισθανθείς πιο ήρεμος.

Ο θυμός, συνήθως, είναι ένα δευτερογενές συναίσθημα. Ανάμεσα στη ματαίωση και τον εκνευρισμό συνήθως υπάρχει ένα συναίσθημα πιο ευάλωτο,  όπως η μοναξιά, η θλίψη ή ο φόβος. Σ’ ένα τέτοιο συναίσθημα, είναι συνήθως δυσκολότερο να έχεις πρόσβαση και ως εκ τούτου δυσκολεύεσαι να το εκφράσεις.

Έχε πάντα υπόψιν σου ότι θυμός δε σημαίνει βίαιη συμπεριφορά. Ο θυμός είναι ένα πολύτιμο και ζωτικής σημασίας συναίσθημα. Η αναγνώριση του θυμού και του συναισθήματος που κρύβεται πίσω απ’ αυτόν είναι το κλειδί για τη συναισθηματική σου υγεία.
Η σωστή διαχείριση του θυμού αποτελεί πρόκληση που όλοι καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε καθημερινά. Αν αισθάνεσαι ότι ο θυμός σου είναι ανεξέλεγκτος και επηρεάζει αρνητικά την κοινωνική και επαγγελματική σου λειτουργικότητα μη διστάσεις να ζητήσεις βοήθεια από κάποιον ειδικό.

«Ο καθένας μπορεί να θυμώσει, είναι εύκολο. Αλλά να θυμώσεις με τον σωστό άνθρωπο, στον σωστό βαθμό, για τον σωστό λόγο, τη σωστή στιγμή και με τον σωστό τρόπο, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο» (Αριστοτέλης).

της Κατερίνας Σαρβάνη

Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια